Bezwarunkowy Dochód Podstawowy – co to jest?? Czy wejdzie w Polsce?? Komu miałby przysługiwać?? Czy to dobre rozwiązanie?? Te i wiele innych pytań pojawiły się niedawno przy pomyśle testowego wdrożenia programu Bezwarunkowego Dochodu Podstawowego w gminach Warmińsko-Mazurskiego w 2022 roku. Projekt miałby dotyczyć od 5000 do 31000 osób. Kwota 1300 miesięcznie.
Co to jest Bezwarunkowy Dochód podstawowy??
Najprościej ujmując kasa za nic dla każdego. Nie musisz pracować, nie musisz być wykształcony, nie musisz być biedny – nieważne. Zero warunków.
W jakiej kwocie zakłada się Bezwarunkowy Dochód Gwarantowany??
Polski Instytut Ekonomiczny wyliczył kwotę 1200 miesięcznie co jest również określane jako minimum egzystencjonalne w Polsce. Zakłada się również przy tym wyliczeniu kwotę 600 na dziecko. Eksperyment w Warmińsko -Mazurskim zakłada kwotę 1300, czyli nieco więcej niż minimum egzystencjonalne.
Czy gdzieś już było to wprowadzone??
Były próby w Indiach i Finlandii. W obu przypadkach są skrajnie różne wyniki. Nie ma się czemu dziwić, gdyż oba kraje skrajnie się różnią. W Finlandii, kraju rozwiniętym, z dobrą oceną dobrobytu i poziomu życia BDP nic w zasadzie nie zmienił. Poprawił jako takie ‘zadowolenie społeczne’. W Indiach, w kraju biednym, a zwłaszcza w regionie, gdzie to się odbywało, efekty były widoczne. Lepsza aktywizacja obywatelska, wzrost przedsiębiorczości itd. Ale mówimy o kraju, gdzie zakup maszyny do szycia wystarczy do rozkręcenia biznesu i uzyskania przewagi konkurencyjnej nad innymi. Kliknij tu po opis efektów w Finlandii.
W jakich przypadkach wprowadzenie Bezwarunkowego Dochodu Podstawowego ma sens??
Pierwszy przypadek to wersja, która ma szansę kiedyś się zrealizować. Jest to związane z rozwojem technologicznym. Może kiedyś okazać się, że dana gospodarka jest tak wysoce technologicznie rozwinięta, że dużą cześć pracy wykonują roboty, automaty itd. Może to sprawić, że w danym kraju jest więcej obywateli niż miejsc pracy. Wówczas choćby wszyscy chcieli pracować to będzie to niemożliwe, żeby dać i zapewnić im pracę. W takiej sytuacji powstanie grupa nie mogąca zarobić żadnych pieniędzy. W takiej sytuacji Bezwarunkowy Dochód Podstawowy może okazać się dla nich jedynym wybawieniem i jedynym źródłem utrzymania.
Drugi przypadek, gdy warto wprowadzić bezwarunkowy dochód podstawowy.
Drugi przypadek to już tzw. wersja związana z formą rewolucji ekonomicznej w strukturze wydatków Państwa. Wprowadzając takie rozwiązanie należałoby wprowadzić jasne, czytelne, transparentne i niepodważalne zasady. Główna istota to likwidacja wszystkich świadczeń socjalnych w danym kraju. Na przykładzie Polski to likwidacja: zasiłku dla bezrobotnych, 500+, 300+, 13ta i 14 emerytura, zasiłki rodzinne, wychowawcze, dodatki mieszkaniowe, dopłaty do prądu, świadczenia różnej maści itd.itp. Słowem musi się zbilansować. Może okazać się, że jasne wypłacanie jednego świadczenia będzie tańsze niż utrzymywanie kilkudziesięciu innych i ich obsługa. Przykładowo brak zasiłków dla bezrobotnych to brak urzędów pracy i zarazem likwidacja kilkuset stanowisk w ZUS. Brak 500+ to również zmniejszenie urzędników na szczeblu ZUS jak i samorządowym. Każde obecne świadczenie to jednak duży koszt związany z sprawdzeniem czy ktoś ma lub nie ma odpowiedniego dochodu, czy nie przekracza progów, czy jego obecne warunki są odpowiednie do świadczenia, prowadzenie ewidencji, korespondencji i innych. Musi być jasne dla obywatela, że ma BDP i nie ma żadnej opcji, aby coś więcej od Państwa uzyskać. Jeśli chce żyć lepiej ponad BDP to jedyne wyjście to praca.
Jaki może mieć wpływ Bezwarunkowy Dochód Podstawowy na rynek pracy??
W założeniu teoretyków i pomysłodawców BDP ma poprawić bezpieczeństwo ekonomiczne obywatela oraz wzmocnić jego pozycję na rynku pracy, dając mu możliwość bardziej stanowczych negocjacji lub zmiany pracy na swoich warunkach. W obecnych realiach polskich, gdzie 500+ zabrało z rynku pracy wiele kobiet, gdzie szara strefa według Eurostat jest największa w Europie, gdzie bezrobocie jest najniższe w historii, gdzie nie ma jasnej polityki wspierania rynku pracy cudzoziemcami rozmowa o BDP jest zagadnieniem z cyklu ‘odwracacz uwagi’. Dziś każdy, kto tylko chce może znaleźć pracę, natomiast kolejne rozleniwianie społeczeństwa może w przyszłości rodzić dramatyczne skutki.
Hej, piszę blog po godzinach, w wolnym czasie. Możesz postawić mi symboliczną kawę aby wesprzeć moją chęć i wenę twórczą do pisania. Przy dobrej kawie lepiej mi się myśli, co przekłada się na lepsze teksty pisane. Nie wymaga to rejestracji, można blikiem, mega proste. Z góry dziękuję.